Logos Multilingual Portal

Select Language



José Ortega y Gasset (1883-1955)

Der spanische Philosoph, am 9. Mai 1883 als Sohn eines Verlegers in Madrid geboren, studierte in Madrid, Marburg, Berlin und Leipzig und lehrte an der Universität Madrid. Unter dem Einfluß von Nietzsche und Dilthey schrieb er seinen bekanntesten Essay, La rebelión de las masas (Der Aufstand der Massen, 1929), in dem er den Verfall der Gesellschaft auf das Fehlen einer fähigen Elite und Mißachtung der sittlichen Normen zurückführt. Der Disziplinlosigkeit der Masse stellt er eine kulturstiftende Funktion der Elite entgegen.
Politisch setzte sich Ortega in Spanien seit 1914 für die Republik ein. Sein geistiger und ideologischer Einfluß auf den entstehenden Falangismus in Spanien ist unverkennbar. Dennoch wurde er zum Gegner Francos und verließ Spanien zu Beginn des Bürgerkriegs 1936.
Erst 1949 kehrte er aus dem Exil nach Madrid zurück, wo er am 18. Oktober 1955 starb.

a n savän brîSa cus’as suzêd: tal qué cs’as suzêd
äl strè dla lealtè äli én sänper drétti
chi an pôl brîSa quall ch\'al vôl, ch\'al vójja quall ch\'al pôl
chi s inamåura l é int un stèt d inbezilitè ch\'la i pâsa
con la murèl a giustän i erûr di nûstr istént, e con l amåur i erûr dla nòstra murèl
la linpidazza l’é al ghèrb dal filôSof
la specialiZaziån pió granda, l\'é cme dîr la pió gran mancanza ed cultûra
l’eSistänza d un dSuvrè l’é una negaziån dal dirétt ed stèr al månnd, pîz che la môrt
maravières e dîr: mo guè, l é un saggn ch\'as tâca a capîr
mé a sån mé e la mî zircustanza
siänza l é tótt quall ch\'as in pôl anc discótter
tótti äl vôlt ch\'t insàggn, insaggna a avair di dóbbit só quall ch\'t insàggn